Napięcie mięśniowe to jeden z kluczowych elementów, na który warto zwrócić uwagę w pierwszych miesiącach życia dziecka. Zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie napięcie mięśniowe może świadczyć o problemach, które powinny być ocenione przez specjalistę. Odpowiednie napięcie mięśniowe jest niezbędne do prawidłowego rozwoju ruchowego oraz koordynacji ciała niemowlęcia.
Zbyt wysokie napięcie mięśniowe, zwane hipertonią, może objawiać się sztywnością w ruchach dziecka. Niemowlę może być trudne do przytulenia, opierać się na rękach, a jego kończyny mogą być w nienaturalnym napięciu. Rodzice często zauważają, że dziecko ma trudności z wykonywaniem płynnych ruchów, takich jak obracanie głowy, sięganie po zabawki czy swobodne poruszanie się. Z kolei zbyt niskie napięcie mięśniowe, czyli hipotonia, objawia się wiotkością ciała. Dziecko może wyglądać na „leniwe”, mniej aktywne i ma trudności z unoszeniem kończyn. Często hipotonia wpływa również na opóźnienia w rozwoju ruchowym, takie jak trudności w przewracaniu się, siadaniu czy raczkowaniu. Fizjoterapeuta może pomóc w zidentyfikowaniu problemu i wdrożeniu odpowiednich ćwiczeń, które wspomogą rozwój mięśni.
Problemy z koordynacją są kolejnym sygnałem, na który rodzice powinni zwrócić uwagę. Jeśli niemowlę ma trudności z synchronizowaniem ruchów rączek i nóżek, unika zabawy zabawkami lub nie potrafi skoordynować ruchów ciała podczas przewracania się, może to świadczyć o zaburzeniach koordynacji ruchowej. W takich przypadkach warto udać się na konsultację z fizjoterapeutą, który pomoże zdiagnozować problem i zaproponować odpowiednie ćwiczenia.
Niemowlęta z problemami z motoryką precyzyjną mogą mieć trudności z chwytaniem przedmiotów. Jeśli dziecko w wieku 5-6 miesięcy nie podejmuje prób chwytania zabawek, często wypuszcza je z rąk lub ma trudności z precyzyjnym sięganiem, może to świadczyć o opóźnieniach w rozwoju motoryki precyzyjnej. W takiej sytuacji fizjoterapeuta może pomóc w rozwijaniu zdolności manualnych poprzez odpowiednie ćwiczenia i techniki. Niepokojącym objawem mogą być trudności z utrzymaniem równowagi. Dziecko, które ma problem z utrzymaniem równowagi podczas siedzenia lub stania, może wymagać oceny przez fizjoterapeutę. Częste przewracanie się, chód na szeroko rozstawionych nogach czy chwiejność w pozycji pionowej mogą świadczyć o problemach z układem równowagi, które powinny być zdiagnozowane i odpowiednio leczone.
Zaburzenia postawy, takie jak wady kręgosłupa, mogą pojawiać się już we wczesnym dzieciństwie. Rodzice powinni zwracać uwagę na nietypowe ułożenie ciała dziecka podczas snu, siedzenia czy chodzenia. Jeśli dziecko preferuje jedną stronę ciała, np. zawsze opiera się na jednej nodze lub unika obciążania jednej strony, może to świadczyć o asymetrii ciała, która wymaga interwencji.
